Ο Θεός της σφαγής

Από την Κυριακή του Πάσχα 16 Απριλίου και για λίγες μόνο παραστάσεις (Δευτέρα 17, Τρίτη 18 Απριλίου στις 21:15, Τετάρτη 19 και 26, Πέμπτη 20 και 27, Παρασκευή 21 και 28 Απριλίου στις 21:15, Σάββατο 22 και 29 και Κυριακή 23 και 30 Απριλίου στις 19:00 και στις 21:15) το Θέατρο Αριστοτέλειον (Εθνικής Αμύνης 2, τηλέφωνο 2310 262051) παρουσιάζει την εξαιρετική παράσταση Ο Θεός της σφαγής της διεθνώς πολυβραβευμένης με τα σημαντικότερα θεατρικά βραβεία Γιασμίνας Ρεζά, σε σκηνοθεσία του ταλαντούχου και ευρηματικού Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη και μετάφραση Γιώργου Βούρου. Μόλις ξεκινά το έργο και ανάβουν τα φώτα, ύστερα από μια απίθανη μουσική εισαγωγή του Μίνου Μάτσα, όχι μόνο μεγάλης έντασης αλλά και απόλυτα σύμφωνης με όσα πρόκειται να επακολουθήσουν, δυο ζευγάρια, οι Βερονίκη και Μισέλ Ουλιέ και Ανέτ και Αλαίν Ρεΐγ, βρίσκονται ήδη επί σκηνής στο σαλόνι των Ουλιέ, ενώ ήδη έχει προηγηθεί κάποια συζήτηση σχετικά με το θέμα που τους απασχολεί και αποτελεί την αφορμή για αυτή τη συνάντηση. Ο εντεκάχρονος Φερδινάνδος Ρεΐγ χτύπησε με ένα ξύλο το συμμαθητή του Μπρούνο Ουλιέ για κάποιον άγνωστο λόγο (λογομαχία, προσβολή ή ακόμα και επειδή απλά έτσι ήθελε, ποιος μπορεί να πει με βεβαιότητα-άλλωστε πρόκειται για εντεκάχρονα παιδιά, όπως πολλάκις επισημαίνεται κατά τη διάρκεια της παράστασης) με αποτέλεσμα να του σπάσει δυο κοπτήρες και, κατά τα λεγόμενα των δικών του, να του παραμορφώσει το πρόσωπο στην περιοχή των χειλιών. Κι εδώ ακριβώς ξεκινά η παρεξήγηση. Ενώ αρχικά και φαινομενικά και οι δυο πλευρές έχουν διάθεση να διευθετηθεί το θέμα με ειρηνικό, φιλικό και πολιτισμένο τρόπο, καθώς η ώρα περνά, το ποτό ρέει άφθονο και ο κλειστός χώρος (πρόκειται για έναν οικιοθελή εγκλεισμό σε ένα ασφαλές οικείο περιβάλλον-ένα σαλόνι σπιτιού μιας αστικής οικογένειας;) δεν προσφέρει καμία διέξοδο διαφυγής, αυτοί οι πολιτισμένοι άνθρωποι αρχίζουν και παρουσιάζουν τους άλλους εαυτούς τους, τους πρωτόγονους, τους βίαιους, τους διψασμένους για αίμα. Πέφτουν οι μάσκες; Όσο προχωρά η κατάσταση οι άνθρωποι αυτοί μας δείχνουν πλέον ποιοι πραγματικά είναι; Πιθανόν. Ίσως, όμως, και να συνυπάρχουν μέσα τους οι δυο αυτοί διαφορετικοί εαυτοί. Ο πολιτισμένος, που επιθυμεί να συνυπάρξει ειρηνικά και αρμονικά με τους άλλους, να δημιουργήσει, να αγαπήσει και να αγαπηθεί, αλλά και ο Άλλος. Αυτός που υπηρετεί το Θεό της σφαγής (ο οποίος όντως άραγε κυβερνά χωρίς αντίπαλο όπως αναφέρει κάποια στιγμή ο Αλαίν;). Αυτός που επιθυμεί να επικρατήσει μέσω της, όποιας, ισχύος. Είναι σοκαριστικό, επειδή ακριβώς είναι τόσο αληθινό, το πώς αυτοί οι άνθρωποι, απόλυτα αναγνωρίσιμοι -οι γείτονές μας, οι φίλοι και οι συγγενείς μας, εμείς οι ίδιοι- μεταλλάσσονται σε τέρατα έτοιμα να υπερασπιστούν τα κεκτημένα τους και τους εαυτούς τους απέναντι σε οποιονδήποτε αντίπαλο προκύψει ανά πάσα στιγμή. Οι συμμαχίες δημιουργούνται ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες για όσο αυτές διαρκούν, χωρίς καμία υποχρέωση για τίποτα παραπάνω, πίστη, κοινή ιδεολογία, φιλία. Ο καθένας λειτουργεί ανάλογα με το στιγμιαίο συμφέρον του. Δεν υπάρχει τίποτα πιο ουσιαστικό, τίποτα πιο βαθύ από τη στιγμιαία νίκη και επικράτηση πάνω στον εκάστοτε στιγμιαίο επίσης αντίπαλο. Τι θέλουν τελικά οι ήρωες; Τι επιλέγουν; Είναι έρμαια των συνθηκών ή επιτρέπουν στους εαυτούς τους να παρασυρθούν; Και καθώς όλη αυτή η κατάσταση φέρνει στην επιφάνεια και τα πιο προσωπικά πάθη, τις ανασφάλειες, τις ανησυχίες και τις βαθιές προσωπικές πληγές του καθενός, προκύπτει επίσης το ερώτημα, σε τι πιστεύουν τελικά οι τέσσερις αυτοί άνθρωποι; Αν τα λόγια που λένε σχετικά με όσα τους πληγώνουν, τους εγκλωβίζουν, τους θλίβουν, είναι αληθινά και ειλικρινή, τότε για ποιο λόγο επιλέγουν και ζουν με αυτόν τον τρόπο; Γιατί επιζητούμε τελικά να συνυπάρχουμε, να ζούμε ο ένας με τον άλλον μέσα σε μια σχέση, σε μια κοινωνία, εφόσον αυτό μας πληγώνει και μας απομακρύνει από αυτό που –λέμε- ότι είμαστε και ότι θέλουμε; Η Ρεζά με την καυστική πένα της, με το ανατρεπτικό της χιούμορ, με τις υπέροχες ατάκες και τις καταπληκτικές ατμόσφαιρες που ξέρει πολύ καλά να δημιουργεί, μας θέτει αντιμέτωπους με τα μεγάλα ερωτήματα, μας κάνει να γελάμε μέχρι δακρύων με τον ίδιο τον εαυτό μας παρουσιάζοντάς μας όλες τις πτυχές του, ακόμα και αυτές που έχουμε βαθιά, πολύ βαθιά θαμμένες μέσα μας.

Εξαιρετικές ερμηνείες από όλους τους ηθοποιούς, Στεφανία Γουλιώτη, Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Λουκία Μιχαλοπούλου και Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, ιδιαίτερα εμπνευσμένη η σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη, πολύ ενδιαφέρον το λιτό σκηνικό με τις πέτρες και τους πέτρινους τοίχους της Αθανασίας Σμαραγδή. Ο Θεός της σφαγής. Μια κωμωδία πραγματικό διαμάντι που δεν πρέπει να χάσει κανείς.

Δελίνα Βασιλειάδη